In september was Wenen de gaststad voor de Innovation in Politics Awards. Met deze awards worden innovatieve projecten rond democratie en participatie in verschillende steden in heel Europa uitgelicht en voorgesteld, zodat andere steden deze best practices kunnen meenemen om samen met burgers aan de slag te gaan. Ook bij de selectie van de winnende projecten speelden burgers een actieve rol: een jury van duizenden Europese burgers kiest de winnende stad, waarbij participatie het centrale uitgangspunt is. Ikzelf was als schepen voor participatie natuurlijk aanwezig om het geselecteerde Brusselse project, het participatief budget uit Laken, toe te lichten.

Wenen is nog tot eind dit jaar de European Capital of Democracy. Dat is een jaarlijks initiatief waarbij één Europese stad wordt uitgeroepen tot 'hoofdstad van de democratie'. Gedurende dat jaar wordt er heel wat georganiseerd rond innovatieve projecten, voorbeelden en best practices uit heel Europa, en worden beleidsmakers samengebracht om mee te reflecteren over de democratische uitdagingen op lokaal, regionaal en Europees niveau. "En dat is zeker geen overbodige luxe. Want in een wereld waar democratische waarden en normen elke dag meer en meer onder druk komen te staan, is het des te belangrijker om steden samen te brengen om participatief beleid in onze steden te versterken."

Viering van de Democratie

Tijdens een feestelijk gala in het indrukwekkende stadhuis van Wenen werden acht winnende projecten bekendgemaakt, geselecteerd door meer dan 1.000 Europese burgers uit meer dan 300 inzendingen afkomstig uit 34 landen. Stad Brussel was ook van de partij als laureaat met het participatief budget van 1,5 miljoen euro in Laken uit 2023, in de categorie Local Development.

"Dat het participatief budget van Laken als laureaat naar buiten kwam, is een opsteker voor Stad Brussel als participatieve stad. In de vorige legislatuur is er immers heel wat getest en in gang gezet op het vlak van participatie. Dat zeg ik met veel respect en waardering voor mijn voorganger. De huidige financiële situatie van de stad laat het jammer genoeg niet toe om dergelijke grote nieuwe wijkbudgetten op te starten."

Het is nu mijn taak om een haalbaar model uit te werken dat enerzijds de democratie in onze stad versterkt en bovendien doeltreffende resultaten kan realiseren. We werken daarom aan een nieuw burgerpact dat zich focust op drie vlakken: participatie tussen burgers onderling in de wijk, van de wijk naar het stadhuis en van het stadhuis naar de wijk. Dit noemen we 'Fix-Flex-Reflex'.

And the winner is…

In Wenen werd het participatief budget uit Laken helaas niet als winnaar uitgeroepen. Die eer was weggelegd voor Campus Rural: Revitalising Rural Spain Through Student Internships. Een terechte winnaar. Via dit initiatief worden studenten aangemoedigd om een stage te lopen in een plattelandsdorp. Op deze manier tracht men jong talent naar deze ontvolkte gebieden te leiden om zo weerstand te bieden aan de vergrijzing en innovatie en ondernemerschap te stimuleren. De impact is enorm: sinds 2022 werden al meer dan 1.500 stages afgewerkt in alle Spaanse regio's. Een mooi voorbeeld van hoe studenten ingezet kunnen worden voor plattelandsontwikkeling.

Een ander project, helemaal repliceerbaar in Brussel, was The Loop, East London's Circular Economy HUB. Deze herbestemming van een onderbenutte loods wordt de thuisbasis van diverse actoren die actief zijn in de circulaire economie. "Op die manier wordt kennisuitwisseling en samenwerking gestimuleerd. Voor Brussel een perfect voorbeeld van een project dat we langs het kanaal in Neder-Over-Heembeek of Haren zouden kunnen ontwikkelen."

Via socio-economische projecten de transitie naar een duurzame stad waarmaken, lijkt me een absolute prioriteit. Green skills zijn de toekomst voor de circulaire economie van morgen en bieden kansen aan zij die vandaag op onze arbeidsmarkt uit de boot vallen.

Hope

Tot slot was er ook het project EurHope: The Youth Agenda for a Democratic Europe. EurHope heeft als doelstelling om meer dan anderhalf miljoen Europese jongeren mee vorm te laten geven aan EU-beleid. Ze bieden hiermee een remedie voor de groeiende kloof tussen jongeren en politici. Via een brede en meertalige consultatie kon de Europese jeugd haar prioriteiten kenbaar maken. Het resultaat stelt niet teleur: meer dan anderhalf miljoen stemmen en 5.000 voorstellen. Hieruit werd de Agenda of Hope gedistilleerd: 15 prioriteiten die de visie van jongeren op de toekomst van Europa omvatten. Dit project sprak me om twee specifieke redenen aan: allereerst is onze stad de thuisbasis van de Europese instellingen en mag dit beleidsniveau wat meer onder de aandacht komen; maar als schepen van burgerparticipatie was ik voornamelijk onder de indruk van de concrete impact van dit project. De jongerenstem is ondervertegenwoordigd in het politieke debat. We ondervinden de grootste moeite om deze groep te bereiken. EurHope slaagt er wel in om betekenisvolle participatie en politieke betrokkenheid van jongeren te creëren.

Indien je zelf eens wilt grasduinen in de lijst met laureaten, dan kan dit via volgende link:
https://awards.innovationinpolitics.eu/best-practices-hub/